№97

(Мәктәпкә әзерлек төркеме өчен танып белү эшчәнлеге)

Дилә ГАРИПОВА,

Балтач  районы Карадуган балалар бакчасының югары квалификация категорияле рус теле тәрбиячесе

 Максат.  Балаларны акча берәмлекләре белән таныштыру, аның товар алмаштыруда иң уңайлы чара икәнен аңлату. Һәр әйбернең дә сатылмавы турында аңлату, уен почмагы өчен акча ясау теләге уяту.

Белем бирү бурычы: акча берәмлекләре турында кузаллау булдыру, экономик мәсьәләләрне чишәргә өйрәтү.

Үстерүче бурычлар: күзаллау, фикерләү сәләтен, коммуникатив күнекмәләрне, сөйләм активлыгын үстерү. Интегратив сыйфатлардан – кызыксынучанлык, активлык, өлкәннәр һәм яшьтәшләре белән аралашу осталыгын, инструкцияләрне тыңлау һәм үтәү күнекмәләре булдыру.

Тәрбия бурычы: бер-берләренә ихтирамлы мөгаләмә, үз фикерен белдергәндә мөстәкыйльлек, иптәшләренә ярдәм итү хисе, үзара килешә белүне тәрбияләү.

Кирәкле җиһазлар: схема-карта, серле тартма, акчалар (кәгазь һәм тимер), төсле рәсемнәр.

Эшчәнлек барышы

(Тәрбияче  балаларны үз янына чакыра. Кулында схема-карта.)

Тәрбияче. Балалар, без шушы карта буенча бүлмәдә яшерелгән серле тартманы эзләп табарбыз.(Куелган җирдән эзләп табу).

– Ә бу тартмада нәрсә икәнен белү өчен без сезнең белән “Әйе – юк” уенын уйнап алырбыз.Тартмада нәрсә икәнен ачыклыйбыз.

(Балалар белән акчаларны карау.)

Тәрбияче. Ә сез беләсезме, балалар, акча бик күптән барлыкка килгән. Дөньяда яшәгән иң беренчекешеләр бер-берсеннән әйберне алмаштырып алганнар. Мәсәлән, җәнлек тиресе өчен йомырка белән түләгәннәр. Ләкин болай эшләү бик уңайсыз булган. Шуңа күрә алар әйберләрне алыштыру, төрле хезмәтләр өчен түләү өчен нәрсә дә булса уйлап табарга кирәклеген аңлаганнар.

 Акча – ул дәүләт һәм закон белән рөхсәт ителгән алмашу чарасы икән. Ни өчен закон рөхсәт иткән дибез? Чөнки үзебез кәгазьдән акча ясасак, без аңа бернәрсә дә сатып ала алмыйбыз. Ә закон буенча бары тик дәүләт чыгарган акчаларны  гына кулланып була. Ә үзләре акча ясаучыларны: ялган акча ясаучылар дип  йөртәләр, моның өчен җавапка тарталар. Кәгазь акчаныкарасак, анда «Билет Банка России» дигәнязу бар. Чынакчаэчендәгенәрәсемкүренә. Акчаларкәгазь һәмтимербулалар. Кәгазьләретурыпочмаклыкһәмтимерләретүгәрәкформадабула.

Тәрбияче. Балалар,акчабөтенкешегәдәкирәк, һәмтөрлемаксатларөчен. Акчаныңнәрсәгәкирәклегенсанапбетерүмөмкиндәтүгел. Әйдәгез, сезакчаныңнигәкирәгенәйтепкарагыз. Ә мин шуңа туры килгәнрәсемнәрнекуеп барам.

(Йорткирәк-яраклары, азык-төлекалуга, ялга, ательега, укуөчен, дәвалануөчен, транспорта йөрергә, газета- журнал алырга, бүләкләрөчен, ярлыларгабулышырга, төрлештрафлар, налогларөчен).

Уен « Яхшы-начар»

Тәрбияче.Балалар, сезничекуйлыйсыз: акчакүпбулса –яхшы. Ни өчен? (Күпәйбералыпбула, туганнаргабулышааласың, укыргакерергә, квартира алыргабула).

Акчакүпбулса – начар. Ни өчен? (Начарюлгабасалар, үзләретурындагынауйлыйлар)

Уен «Кайсыкибеттәнәрсәсатыла?»

Кызыл калфаккерә:Балалар, миңаәниемКазаннанәбиемәбиккүпәйберләралыпкайтыргаҗибәрде. Андаһәрәйбераерымкибеттәсатылаикән. Әниеммиңаөйрәткәниде, тик мин онытыпбетердем. Сезмиңаярдәмитмәссезме?

(Балаларгарәсемнәрбирә. Аларкайсыкибеттәналасынәйтә.2 тапкыруйната).

Тәрбияче. Рәхмәтсезгә, балалар. Мин сезнеңакчалартурындасөйләшкәнегезнеишеттем. Сынапкарыймәлеүзегезне.

1. Әбиебезгә дару кирәк, ә синеңуенчыкалдырасыңкилә. Кайсыналыридең?

2. Мәктәпкә бару өчен сумка кирәк. Ләкиншулуквакыттасинеңикетуфлиеңбулугакарамастан, яңа, матур туфли ошаттын. Кайсыналыридең?

3.Айдар көнсаенкибеттәнтәм-том алуларынсорый, ә әтисемашинагаакчаҗыя. Ә сезнишләридегез?

4. Алсуәнисенә торт алырга куша. Ә әнисе банан алыйкдипәйтә. Кайсысыхаклы?

(Балаларҗавапбирә)

Кызыл Калфак:Әйе,балалар, «Акчасанаганныярата»,-дихалыкмәкале. Шуныңөченәти-әниегезнекирәксә-кирәкмәсәакча, гелтәм-том сорапйөдәтмәгез. Биккирәклеәйберләрнегенәалуларынсорагыз.

Тәрбияче. Кызыл Калфак, синничекуйлыйсың: бөтенәйбернедәсатыпалыпбуламыикән?

Кызыл Калфак. Акчакүпбулса, минем уйлавымча, бөтеннәрсәнедәсатыпалыпбула. Ә әбиемалайтүгелди.

Тәрбияче:Әйдәгез, уйнапалыйк. Мин сезгәсүзләрәйтәм. Әйбернесатыпалыпбулса, сезкулчабарсыз, әсатыпалыпбулмаса, чүгәләрсез.(Телевизор, сәламәтлек, кояш, конфет, йорт, дуслык, квартира, туфли, акыл, җил, уенчыклар, һава, чана, йолдызлар).

(Кызыл Калфаккитә.)

Тәрбияче:Балалар, кичбеләнакчаларныкулланыпкибетуеныуйнарбыз. Буакчаларныуенпочмагынакуйыйк.