Математика патшалыгында кунакта

№ 114

(Перспектив башлангыч мәктәп)

Гөлгенә ВАФИНА,

Арча районы, Субаш Аты башлангыч мәктәбенең I квалификация категорияле укытучысы

I сыйныф                                                                                                         III сыйныф

Тема. Мәсьәлә. Җавапны исәпләү һәм язу.

Максат. Укучыларның мәсьәлә чишә белүләрен ныгыту,

арифметик гамәл үзлекләрен куллану нигезендә бирем үтәү.

ТБУУГ: танып-белү акивлыгын, логик фикерләүне тәрбияләү.

РУУГ::икеурынлы саннарны дөрес язу, уку күнекмәсен, үз эшчәнлегенең нәтиҗәсен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру.

КУУГ: үз фикереңне аргументлар белән нигезли, дәлилли белү, күршең белән хезмәттәшлек итү.

Дәрес тибы: белемнәрне ныгыту.

ШУУГ: үз мөмкинлекләреңне бәяләү, тормыш тәҗрибәсен куллану.

Методик алымнар: әңгәмә, уен, күрсәтмә, сүзле (сораулар, җаваплар, киңәш һәм мактаулар) Сингапур структурасы элементлары.

Җиһазлау: компьютер, экран, проектор, презентация, самолет (оригами), биремле карточкалар, магнитофон.

Материаллар: самолет төзү өчен геометрик фигуралар, дәреслек, дәфтәр

Предметара бәйләнеш: әйләнә-тирә дөнья, музыка

Эш формалары: фронталь, индивидуаль, парларда (төркемнәрдә).

 

Тема. Мәйдан табуны камилләштерү.

Максат. Геометрик фигураларның мәйданнарын табуны ныгыту.

ТБУУГ: мәйдан таба белү күнекмәләрен камилләштерү, исәпләүләрне ныгыту.

РУУГ: укытучы белән берлектә уку максатлары кую.

КУУГ: үз фикереңне булдыру, укытучы соравына төгәл җавап бирергә өйрәнү.

ШУУГ: үзбәя кую сәләте булдыру, исәпләү, нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен үстерү, хата ясаудан курыкмау, хаталарны тикшерергә әзерлек күрсәтү.

Дәрес тибы: белемнәрне ныгыту.

Методик алымнар: уен, күрсәтмә, әңгәмә, сүзле (сораулар, җаваплар, киңәш һәм мактаулар) Сингапур структурасы элементлары.

Җиһазлау: компьютер, экран, проектор, презентация, самолет (оригами), биремле карточкалар, тест, магнитофон.

Материаллар: самолет төзү өчен геометрик фигуралар, дәреслек, дәфтәр.

Предметара бәйләнеш: әйләнә-тирә дөнья, музыка.

Эш формалары: фронталь, индивидуаль

 

 

Дәрес этаплары Укучы эшчәнлеге Укытучы эшчәнлеге Укыту һәм үстерү технологиясе Һәр этапның диагностик биремнәре

 

I. Оештыру

Максат: укучыларны уку хезмәтенә әзерләү

 

 

 

 

 

Балаларның игътибарын туплау

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

II. Актуальләштерү

Максат: телдән исәпләү күнекмәләре булдыру     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

III. Белем һәм күнекмәләрне беренчел ныгыту

Максат:

I сыйныф. Мәсьәләләр чишә, чишелешен яза белүне ныгыту.

III сыйныф. Төрле озынлык үлчәү берәмлекләре белән мәйдан таба белүне ныгыту.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IV. Белемнәрне   мөстәкыйль ныгыту

Максат: мөстәкыйль эшли белүне ныгыту.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Физкультминутка

 

Максат: күзләрне ял иттерү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

V. Белемнәрне киңәйтү.

 

Максат: төрле үлчәү берәмлекләре белән мәйдан табу

 

Мәсьәләнең чишелешен язу.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Физкультминутка.

Максат: укучыларны ял иттерү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VI. Йомгаклау.         Рефлексия

Максат: дәрескә нәтиҗә ясау

 

 

 

 

 

Дәрестә утыру кагыйдәләрен искә төшерү

 

 

 

 

Дәрескә кирәк әсбапларны әзерләү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Телдән исәпләгәндә үз фикереңне әйтү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Проблема чишкәндә үз фикереңне дәлилли белү.дәреснең темасын ачыклыйлар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Самолет моделе төзү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дәрес темасын һәм планын төзү өчен сорауларга җавап бирү, җавапларны дәлилли белү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ФО БОКС СИНЕКТИКС РЕВЬЮ

структурасы буенча эшлиләр

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Куянга ярдәм итү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

III сыйныф. Тактада мөстәкыйль эшли

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мисалларны уку, мәсьәлә төзү.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

– Мин белдем…

– Истә калдырдым…

– Өйрәндем…

 

 

 

 

 

 

Укучыларны эшкә әзерләү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мисаллар әйтү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Проблемалы сорауларны чишкәндә һәм дәреснең темасын ачыклаганда тиешле юнәлеш бирү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дәрес темасын ачыклау.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дәрестемасын һәм  планын төзү өчен сораулар бирү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Планны бергәләп слайдтан уку

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

МИН БЕЛӘМ планы буенча эш

 

 

 

 

Мәсьәләләрне укырга ярдәм итү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мәсьәләләрне уку

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Оста җиләкче»не билгеләү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мәйдан таба белү ни өчен кирәк икәненә төшендерү

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дәрес барышы

– Исәнмесез, укучылар! Әйдәгез, бер-беребез белән елмаеп исәнләшик.

– Хәерле көн миңа, (1 нче укучы әйтә)

– Хәерле көн сиңа, (2 нче укучы)

– Хәерле көн сезгә, (3 нче укучы)

– Хәерле көн барыбызга! (Бергә) 2 нче слайд

– Рәхмәт, укучылар,тыныч кына урыннарыбызга  утырыйк.

– Балалар, тәрәзә аша яз кояшы елмая. Ул безнең бүлмәгә дә кергән: безгә күңел күтәренкелеге һәм уңышлар тели.

– Әйдәгез, үзегез белән таныштырып китим әле. Гаиләдәге уртанчы бала бассын. Бу матур кыз – Илүзә III сыйныфта укый. Аның киләчәктәге хыялы – табибә булу. Ә хәзер гаиләдәге икенче – кечкенә бала белән танышыйк. Ул – безнең Данил исемле егет. Данил шофер булырга әзерләнә. Ә гаиләдәге олы бала – Инзилә.Ул биюче буласым килә, ди. Менә танышып та алдык.

– Һәрберебезнең дә кәефе яхшы, күңеле шат. Димәк, математика дәресен башлап җибәрәбез. Дәресебезнең девизын искә төшерик әле: «Безнең эштә төп максат – уйлау, эзләү һәм чишү»  3 нче слайд

 

Укытучы әйткән мисалларның җаваплары  белән килешүче укучылар урыннан торып баса, килешмәүчеләр утырган килеш кала.

2+2=4

12–2=10

13+1=14

10+5=15

10+3=12

 

5х6=36

4х4=16

40:5=8

3х100=310

500:500=1 – 4 нче слайд

– Афәрин,укучылар! (Балалар фейерверк ясый.)

– Бүген, укучылар, безнең дәрес гадәти булмаячак. Без сезнең белән «Математика патшалыгы»на барачакбыз. Барасыгыз киләме?

– Әйе, барасыбыз килә.

– «Математика патшалыгы» – бик зур ул. Анда «Алу һәм кушу», «Тапкырлау һәм бүлү», «Мисал», «Мәсьәлә» шәһәрчекләре бар. Без  аларның һәрберсен күрербез.

– Хәзер мин сезгә табышмак әйтәм. Җавабын тапсагыз, математика патшалыгына  нәрсә белән барачагыбызны белербез.

Оча күктә бер зур кош,

Канатларын бер дә какмый,

Кешеләр һәм йөк ташый.  5 нче слайд

– Самолет. (Экранда самолет рәсеме күренә.)

– Дөрес, балалар, без «Математика патшалыгы»на самолетка утырып барырбыз. Әгәр көн томанлы, начар һава торышы торса, самолет оча алмый. Ә бүген көн  бик  матур. Димәк, оча алабыз дигән сүз.

Ә самолет моделен геометрик фигуралардан үзебезгә ясарга туры киләчәк. Самолет килеп чыкса, бүгенге дәреснең темасы да ачыкланачак. (Слайдта)

– Самолетны нинди геометрик фигуралардан ясадык? (Укучылар җавабы.)

– Афәрин, укучылар!

– Менә самолетыбыз әзер. Самолетка билет алырга гына калды, ә билетлы булу өчен сезгә сорауларга җавап бирергә кирәк булыр. Аларга җавапларыгыз дөрес булса, дәресебезнең темасы һәм  планы  килеп чыгар.

1 нче сорау.

Керпе гөмбәгә барды  (7 нче слайд)

9 ак гөмбә тапты.

3 не бирде тиенгә,

Калганын кәрзиненә.

– Керпе ничә гөмбәне кәрзиненә салган?

– 6 гөмбәне кәрзиненә салган.

– Бик дөрес,утыр.

2 нче сорау. Ак каенда 3 чыпчык, — 8 слайд

Түбәдә 5 сыерчык.

Әйтмәс микән берегез:

Барысы ничә кошчык?

– Барысы 8 кошчык.

– Афәрин, җавап дөрес.

3 нче сорау (III cыйныф) Яклары 5 һәм 3 сантиметрлы  (9 слайд) турыпочмаклыкның мәйданы күпме булыр?

– 15  кв. см.

– Дөрес, утыр.

Бүген дәресебезнең темасы: 1кл.- Мәсьәлә. Җавапны исәпләү һәм язу. 3кл. Мәйдан табуны камилләштерү

10 нчы слайд

 

Дәресебезнең планы: 10 слайд

 

1) Мин беләм.

2) Мин белергә телим.

3) Моны белү миңа ни өчен кирәк?

– Менә һәрберебез билет алды,ә хәзер самолетка утырыйк. Ременьнәрегезне эләктереп куегыз. Самолетта очканда барлык куркынычсызлык кагыйдәләрен дә үтәргә кирәк.

– Ә хәзер барганда күңелсез булмасын өчен бер уен уйнап алыйк.

– Мин беләм: дәрес темасы буенча нәрсәләр беләм?

 

Мәсьәләне укып җавапларын яза барырга. Бер укучы эшли һәм эшне 2 нче укучыга тапшыра. Мәсьәлә эшләнеп беткәнче шулай дәвам итә. Ахырдан бер-берсенең эшләрен тикшерәләр

Бар иде –5алма

Ашадылар –3 алма

Калды – ?

 

Чиләктә – 6 л

Мичкәдә – 10 л

Барысы –?

 

Казлар – 9

Үрдәкләр – 2гә аз?

 

Алмазда – 4 конфет

Бирделәр – 3 конфет

Булды –?

 

ФО БОКС СИНЕКТИКС РЕВЬЮ

Укучыга бит бирелә. Берникадәр вакыт эчендә квадрат турында белешмә бирергә, аның  Р (периметрын) һәм S (мәйданын) табып язып куярга кирәк. Эшләп бетергәч, башкарылган эш белән таныштырыла, нәтиҗә ясала

 

 

 

 

 

5 см лы квадрат.

Квадратның барлык яклары да тигез

 

Р=5х4=20 (см)

 

S=5х5=25 см.кв.

 

 

 

 

 

 

 

 

– Менә без математика патшалыгына килеп тә җиттек.

13 нче слайд. Безне нинди матур табигать каршы алды. Аңа сокланып алыйк әле. (Күзләрне ял иттерүгә презентация)

– Менә ял да итеп алдык. 14 нче слайд.

– Чү, кемнеңдер елаган тавышы ишетелә. Абау, бу – безнең якларда яшәгән куян түгелме соң? (Куян турында  аз гына сөйләп алына.) Ә ул нигәдер елый? 15 нче слайд

– Куян син нигә елыйсың? Ә-ә, аның алдында ниндидер кәгазь кисәге. Әйдәгез, укыйк әле.

«Зинһар, ярдәм итегез!» –дип язылган. Ә артында без эшли  ала торган мәсьәләләр язылган. Куянга ярдәм итәбезме?

-Әйе, ярдәм итәбез.

Мин белергә телим.  16 слайд.

1) 6 кишернең 3 сен ашагач, ничә кишер кала?

2) Читлектәге 5 куян янына тагы 2 куян яптылар. Ничә куян булды?

3) Куянның аяклары колакларына караганда ничәгә күбрәк ?

Чишелеше тактага язып барыла

Кв. м нәрсәләр үлчәнә?

Куяннар ябылган читлекнең буе 2 м. Иңе 3м. Читлекнең мәйданы күпме?

 

Тактада эшли

Класс бүлмәсенең мәйданын табу

Куян сезгә үзенең рәхмәтләрен белдерә һәм ул сезгә кишер бүләк итә.

– Укучылар «Математика патшалыгы»нда ничек рәхәт.  Нинди генә чәчәкләр үсми, җиләкләре авызга үзем керәм дип тора. 17 нче слайд

«Җиләк җыю» уены. Җиләкне өзеп алалар, аның артындагы мисалны укып исәплиләр. Дөрес исәпләсәләр – кәрзингә салалар, дөрес булмаса – җирдә кала. Ахырдан җиләкләрне саныйлар. Кемдә җиләк күбрәк, шул «Иң оста җиләкче» була.

– Ә хәзер бу мисалларны  дәфтәргә язып куегыз:

 

12=12        9>8

15>14        7=7

17<18        10>11

13=14        5<6

15>14        1>0

 

1цифрдан торган  9 карточка тәкъдим ителә.Карточкалар 3х3 итеп таратып куела.Диагональ,өстән аска,уңнан сулга куелган цифрлардан мисаллар төзергә.

15 30 48
40 4 10
90 30 60

15+30=48         40:4=10

15х4=60           90–30=60

Дөреслек тикшерелә. (Слайдта)

– Афәрин, укучылар! Бик дөрес эшләдегез.

Математика дәреслегеннән күнегүләр эшләү.

I сыйныфтагылар укытучы белән берлектә,           III сыйныф укучылары мөстәкыйль эшли

 

МИКС ФРИЗ ГРУП структурасы буенча физкультминутка. 18 нче слайд

Укучылар бер-бер артлы тезелеп баса. (Бию көе яңгырый.) Алда баскан укучының хәрәкәтләрен арттагылар кабатлый. Музыка туктагач, укучылар да туктый. Укытучы сорау бирә. Балалар шул сорауга  җавап булган санча парлашалар. Хәзер алга икенче укучы чыгып баса, аның күнегүләрен кабатлыйлар. Ял вакыты  шулай дәвам итә.

– Юлыбызны алга таба дәвам иттерәбез. Безнең юлда үсеп торган  бу мандаринның җимешләре  инде күптән өлгергән. Әйдәгез әле, аларны  тиз генә җыеп алыйк.

Моны белү миңа ни өчен кирәк?

Һәр мандаринның артына мисаллар язылган. Алар белән мәсьәлә төзергә кирәк

Укучылар телдән мәсьәлә төзеп чишәләр

Укучыга тест бирелә. Мөстәкыйль рәвештә шул тестны эшли (төрле үлчәү берәмлекләре (см, м) белән мәйдан табуга)

 

– Ахырдан тест тикшерелә. (Слайдта)

– Сорауга җавап бирелә

– Сез бик өлгер балалар! Кушкан эшне бик тиз һәм дөрес итеп башкарасыз! Алдагы эшебезне эшләсәк, без «Математика патшалыгы»н әйләнеп тә чыгабыз  икән. Эшне тиз генә эшлик тә кайтыр юлга  кузгалырбыз.

КОНЭРС

– Сезгә мин карточкалар өләшәм (һәр укучыга төрле төстә), алар артында – мисаллар. Шуларны исәпләп, җаваплары буенча  үз урыннарына куярга кирәк. 4 почмакка  саннар язып эленә. Мәсәлән, 1 нче почмакка – 6 саны, 2 нчесенә – 9, 3 нчесенә – 4, 4 нчесенә – 10. Мисалның җавабы 6 чыга икән, ул бу карточканы 1 нче почмакка алып барып куя. Уен шулай дәвам итә. Соңыннан бергәләп тикшерелә. Ни өчен бу почмакка басуларын аңлаталар. (I сыйныфка – алу һәм кушуга, III сыйныфка – тапкырлау һәм бүлүгә мисаллар, дәреслектәге эш (62 бит) бирелә)

– Укучылар, әйтегез әле, мәсьәлә нинди өлешләрдән тора?

Мәсьәләнең шарты бар – нигезе (өй нигезен тактага беркетәм) була. (Ахырдан җөмлә укыла.) Бу нинди җөмлә?

– Сорау җөмлә.

– Дөрес. Димәк, монысы мәсьәләнең соравы була. (Стенаны беркетәм.)

– Сорагач, нишлибез?

– Җавап бирәбез. (Кәрнизне беркетәм.)

– Дөрес. Мәсьәлә чишкәндә җавап бирү өчен мисал эшләргә, ягъни чишәргә һәм җавапны дәфтәргә язып куярга кирәк икән. (Түбәне беркетәм.)

– Булдырдыгыз. Тактада нәрсә килеп чыкты?

– Өй.Укучылар,  мәсьәлә чишү ул – өй төзү белән бер. Без өй төзегәндә башта  нишлибез?   (Укучыларның җавабы тыңлана)

– Мәсьәлә чишкәндә дә шулай эшлибез.

– Менә без өебезгә кайтып та җиттек.  Әйдәгез, дәрескә нәтиҗә ясыйк.

– Ниләр белдегез?

– Истә калдырдыгыз?

– Ниләр өйрәндек?

Өйгә эш (III сыйныфка): өйдәге өч предметның мәйданын табарга.

 Үзбәя

 

ШУУГ: Безнең тырышып эшләвебез нәрсәдән тора?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КУУГ: үз фикереңне булдыру.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТБУУГ: логик фикерләү

 

 

 

 

 

 

 

РУУГ: нинди геометрик фигуралардан төзедек?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

РУУГ: I сыйныф.  Мәсьәлә ничек чишелә?

III сыйныф. Мәйдан ничек табыла?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

РУУГ: мәйдан табуны тагын нинди үлчәү берәмлекләрендә башкаралар?

 

 

 

ТБУУГ: мәсьәләләрнең чишелеше ничек языла? (I сыйныф)

Кв.м ларда мәйдан ничек табыла? (III сыйныф)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КУУГ: мәйдан таба белү ни өчен кирәк?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КУУГ: уку хезмәтлеге булдыру, нәрсә белү-белмәвен ачыклау

 

 

 

 

 

 

 

 

ШУУГ: коллектив һәм индивидуаль эшне дөрес бәяли белү